Za twórcę hymnografii bizantyjskiej uważa się św. Romana Pieśniarza (cs. Sładkopiewca), który ukształtował formę poematu o dużej ilości strof – kondaka, którego poszczególne strofy nosiły nazwę troparów (później określenie „kondak” zostało przypisane zupełnie innej formie śpiewanej).
„Putiewoj”, „diemiestwiennyj” i „bolszoj znamiennyj raspiew”
Nowe tendencje w rosyjskiej duchowości, wpływ hezychazmu i zwiększenie uwagi na życie wewnętrzne człowieka spowodowały w XV w. pojawienie się nowej myśli muzycznej i nowych melodycznych form w rosyjskim śpiewie cerkiewnym. Podczas gdy znamiennyj raspiew wyrażał ponadludzki pierwiastek, duchowy stan odejścia od wszystkiego, co ziemskie, odosobnienia, w melodyce nowego typu zaczęły pojawiać się indywidualne intonacje, zaczęło się uwidaczniać ciążenie ku pierwiastkowi ludzkiemu. Oprócz tego, na śpiew liturgiczny wpływ zaczął mieć nowy styl literacki – tzw. „plietienije słowies” (ros.) – bardzo barwny, kwiecisty styl charakteryzujący się nagromadzeniem ogromnej ilości porównań i metafor, przez które z trudem można było wyłowić główną myśl. Styl ten szczególnie wyraźnie przejawiał się w gatunku tzw. „pochwały” – „sławienia”, czyli słów wypowiadanych na cześć jakiegokolwiek wydarzenia, na cześć księcia, a w tekstach cerkiewnych na cześć świętego.
Od XVIII w. putiewoj raspiew stopniowo zanikał w praktyce śpiewaczej. Wzmianka o diemiestwiennym raspiewie po raz pierwszy pojawia się około roku 1441. Wyróżnia się on przede wszystkim brakiem podporządkowania pod system okteochosu. W tym raspiewie widoczna była twórczość „raspiewszczikow” (mistrzów śpiewu). To właśnie w diemiestwiennom raspiewie pojawił się ten zalążek, z którego w ciągu kilkuset lat tak wspaniale rozrosło się ogromne drzewo oryginalnej twórczości cerkiewnych kompozytorów. Melodyka diemiestwiennogo raspiewa odznaczała się szczególnie świątecznym i wyniosłym charakterem, co spowodowało, iż w kronikach z tamtego okresu ów raspiew często określany był mianem „jasnego”, czyli pięknego, okazałego, wspaniałego. Używany on był do nabożeństw świątecznych, zwłaszcza Paschy. Był to najbardziej lubiany spośród wszystkich raspiewów używanych na przełomie XVI i XVII w. (pod koniec XVII w. przeniesiony został na notację liniową). Jednak w XVIII w., podobnie jak putiewoj raspiew, diemiestwiennyj raspiew zaczynał znikać z liturgicznej praktyki.
Inne raspiewy – grecki, bułgarski i kijowski
W tym samym czasie, w połowie XVII w. pojawił się w Moskwie raspiew bułgarski. Przypuszcza się, że pochodził on istotnie z Bułgarii, ale niemożliwym jest określenie tego z całą pewnością. Wśród samych bułgarskich muzykologów nie ma zgodności co do pochodzenia raspiewu bułgarskiego. Duża ilość pieśni oparta na tym właśnie raspiewie, znajdująca się w rękopisach muzycznych pochodzących z zachodniej Ukrainy, wskazuje na jego zachodniosłowiańskie pochodzenie. Melodia tego raspiewu jest bardzo rytmiczna, śpiewna i uczuciowa.
Raspiew kijowski stopniowo wypierał znamiennyj, co spowodowało, iż w zasadzie cały system okteochosu w dzisiejszej praktyce liturgicznej opiera się na raspiewie kijowskim. Raspiew kijowski, w odróżnieniu od znamiennogo posiada strukturę nie „popiewok”, ale strukturę harmoniczną (ciążącą coraz bardziej ku klasycznej harmonii dur-moll), a jego rytmika skłania się ku symetryczności. To wszystko mówi o wpływie ukraińskiej muzyki ludowej na melodykę raspiewu kijowskiego.
